Przejdź do menu głównego Przejdź do treści

Rok 2025 to 30. lat Słowińskiego Parku Narodowego w światowej sieci obszarów mokradłowych RAMSAR. Na potrzebę ochrony obszarów wodno-błotnych zwrócono uwagę już ponad 100 lat temu, a wobec wciąż niepewnej przyszłości tych siedlisk podejmuje się corocznie kroki mające zapewnić im właściwy status. Jak pokazują liczne przykłady można pogodzić ochronę przyrody mokradeł z udostępnianiem turystycznym. W SPN są to fragmenty ścieżek przyrodniczych „Klucki Las”, „Gardnieńskie Lęgi” i „Żarnowska”, a także odcinek szlaku pieszego „Słowińców” oznaczonego kolorem żółtym. Ochrona bioróżnorodności i zasobów wodnych, przy spełnieniu określonych warunków, nie koliduje z tradycyjnym gospodarowaniem, co ilustruje nam przykład stawów rybnych w okolicach Milicza, czy Przemkowa.
Mokradła mają różne oblicza na świecie – mogą być nimi obszary zalesione (olsy, namorzyny), ale i bezdrzewne (torfowiska, płytkie jeziora, tereny zalewowe, sitowiska). Termin mokradła spina wiele różnych obszarów wodno-błotnych i jest używany od lat ’50 XX w., w zastępstwie pejoratywnie kojarzącego się słowa bagno.
Jednym z działań Słowińskiego Parku Narodowego na rzecz ochrony obszarów wodno-błotnych jest edukacja. Szacujemy, że w roku 2024 adresatami treści przyrodniczych o tej tematyce było ok. 500 uczniów. Zajęcia w sposób aktywizujący pobudzały zmysły poprzez zapach (bagno zwyczajne), czy wzrok (żurawina). Odbywały się zarówno w formule stacjonarnej, jak i wycieczek przyrodniczych – nawet w miesiącu grudniu, kiedy uczestnicy mogli poznać rośliny poza okresem wegetacyjnym.
Mokradła zanikają. Jak wspomina w swojej książce „Still water. The Deep life of the Pond” John Stempel-Lewis: w ostatnim stuleciu straciliśmy około pół miliona stawów, a spośród tych co zostały 80 % jest zanieczyszczonych. Autor pisze także o mokradłach w formie fosy – angielskiego symbolu statusu. Okalają, broniąc dostępu do zamków, kościołów, rezydencji i stanowią ponad 5 tysięcy obiektów! 
Wróćmy jednak do Słowińskiego Parku Narodowego i poznajmy kilka jego walorów – wszak mokradła to także bioróżnorodność: fiołek błotny i przygiełka biała, które spotkać można na wspomnianym wcześniej żółtym szlaku pieszym odpowiednio na Ciemińskich Błotach i Torfowisku Wielkie Bagno.